MMA-nın Dəmir xanımı – Suad Salimova
Giriş: Azərbaycan qadın MMA-sının pioneri

Suad Salimova – Azərbaycanın ilk peşəkar qadın MMA döyüşçüsü, UFC-də çıxış edən ilk azərbaycanlı qadın və 2025-ci ildə qadın MMA-sının ən parlaq ulduzlarından biridir. “Dəmir xanım” ləqəbi ilə tanınan Salimova, texniki ustalığı, əzmkarlığı və dözümlülüyü ilə dünya MMA arenasında böyük hörmət qazanıb. 52 kq çəki kateqoriyasında (saman çəki) çıxış edən Salimova, həm çempion titulu uğrunda mübarizə aparır, həm də Azərbaycanda qadın döyüş idmanının inkişafına töhfə verir.
MMA şərhçisi Elnur Qasımov: “Suad Salimova təkcə rinqdəki uğurları ilə deyil, həm də Azərbaycanda qadın MMA-sına açdığı yolla tarix yazır. O, gənc qızlar üçün əsl ilham mənbəyidir”.
Həyat yolu və MMA karyerasının başlanğıcı
Suad Salimova 1997-ci il fevralın 15-də Bakıda anadan olub. İdman yolu:
- 7 yaş: Cüdo məşqlərinə başlayıb
- 12 yaş: Azərbaycan yeniyetmələr arasında cüdo çempionu olub
- 17 yaş: Avropa Gənclər Olimpiadasında bürünc medal qazanıb
- 2016: İlk həvəskar MMA döyüşü – Qələbə (texniki nokaut)
- 2018: IMMAF Dünya Çempionatı – Bürünc medal
- 2020: Brave CF ilə müqavilə – 3 ardıcıl qələbə
- 2022: UFC ilə müqavilə
Salimova: “Cüdo mənim üçün gözəl təməl oldu, lakin MMA-da daha çox azadlıq və özümü ifadə imkanı tapdım. Mənim döyüşçü ruhum daha kompleks çağırış tələb edirdi”.
Texniki üslub və döyüş xüsusiyyətləri

Güclü tərəflər
- Üstün cüdo və atma texnikaları: Cüdo keçmişi sayəsində mükəmməl balans və yerə salma texnikaları
- Mükəmməl yer mübarizəsi: Xüsusilə təslimetmə texnikaları ilə seçilir
- Yüksək dözümlülük: 5 raundluq döyüşlərdə belə tempi saxlaya bilir
- Adaptasiya qabiliyyəti: Döyüş ərzində strategiya dəyişdirmək bacarığı
Texniki statistika (2025-ci ilə qədər)
Göstərici | Statistika | Divizion ortalaması |
Yerə salma dəqiqliyi | 68% | 43% |
Yerə salma müdafiəsi | 85% | 62% |
Zərbə dəqiqliyi | 53% | 48% |
Təslimetmə qələbələr | 7 | – |
MMA analitiki Kamran Məmmədov: “Salimovanın ən böyük üstünlüyü onun hər vəziyyətdə özünü rahat hiss etməsidir. Ayaqüstü, klinçdə, yerdə mübarizədə – o hər yerdə təhlükəlidir”.
UFC karyerası və əsas döyüşləri
Ən əlamətdar UFC döyüşləri
Tarix | Rəqib | Nəticə | Əhəmiyyəti |
İyun 2022 | Maria Silva | Qələbə (təslim, R2) | UFC debütü |
Mart 2023 | Mandy Roberts | Məğlubiyyət (qərar, 1-2) | İlk UFC məğlubiyyəti |
Dekabr 2023 | Tecia Pennington | Qələbə (təslim, R3) | Performance of the Night bonusu |
Noyabr 2024 | Jessica Andrade | Qələbə (təslim, R2) | #1 iddiaçı statusu qazanma |
Aprel 2025 | Weili Zhang | Planlaşdırılır | UFC titul döyüşü |
Suad Salimova: “UFC-də hər döyüş mənim üçün yeni bir imtahandır. Mən təkcə özüm üçün deyil, bütün Azərbaycan qadınlarını təmsil etmək üçün döyüşürəm”.
Şəxsi həyatı və döyüş xaricində fəaliyyətləri

İctimai fəaliyyətləri
- “Qadınlar rinqdə” layihəsi: 2023-cü ildə təsis etdiyi proqram çərçivəsində qadın döyüş idmanını təbliğ edir
- Xeyriyyə məşqləri: Aztəminatlı ailələrdən olan uşaqlara pulsuz MMA dərsləri keçirir
- Məktəblərdə motivasiya çıxışları: Təhsillə idmanı birləşdirmək haqqında mühazirələr
Biznes layihələri
- “Iron Lady” idman geyimləri markası: 2024-cü ildə təsis etdiyi qadın döyüş geyimləri brendi
- “Fight Nutrition” qida əlavələri: Döyüşçülər üçün qidalanma proqramı
Qarşılaşdığı çətinkliklər və stereotipləri aşma
Əsas çətinliklər
- Cəmiyyət stereotipləri: “Qızlar döyüşməməlidir” kimi ənənəvi baxışlar
- İnfrastruktur məhdudiyyətləri: Qadın MMA üçün məşq imkanlarının azlığı
- Maliyyə dəstəyi problemi: Kişi döyüşçülərə nisbətən az sponsorluq imkanları
Suad Salimova: “Mən məşq zalına ilk dəfə gələndə bəzi kişi döyüşçülər istehza edirdilər. Lakin mən onlarla bərabər, bəzən daha çox işləyərək bunu dəyişdim”.
Məşq və qidalanma rejimi
Döyüşə hazırlıq dövründə məşq rejimi
- Həftədə 6 gün, gündə 2-3 məşq sessiyası
- Səhər: Kondisiya və fiziki hazırlıq (5:00-7:00)
- Günorta: Texniki məşq – güləş, ciu-citsu (11:00-13:00)
- Axşam: Sparrinq və zərbə texnikaları (17:00-19:00)
Qidalanma planı
- Protein: Gündə 2 q/kq bədən çəkisi
- Karbohidrat: Məşq intensivliyinə görə tənzimlənir
- Günlük kalori qəbulu: 2300-2800 arası (məşq dövrü)
- Döyüş öncəsi çəki düşmə: 8 həftəlik elmi proqram
Salimovanın məşqçisi və qidalanma mütəxəssisi Aydın Əliyev: “Suadın qidalanması dəqiq elmi hesablamalara əsaslanır. O heç vaxt ekstrem çəki düşmə metodlarına əl atmır, bu da performansının sabit olmasını təmin edir”.
Titul döyüşünə hazırlıq
2025-ci ilin aprel ayında keçiriləcək UFC titul döyüşü üçün xüsusi hazırlıq:
- ABŞ-da American Top Team-də məşq düşərgəsi
- Xəbib Nurməhəmmədovun məsləhətçiliyi ilə güləş hazırlığı
- Mental hazırlıq üçün psixoloqla iş
- Rəqibin (Weili Zhang) bütün döyüşlərinin analizi
Salimova titul döyüşü haqqında: “Mən həyatım boyu bu ana hazırlaşmışam. Weili çox güclü rəqibdir, lakin mən Azərbaycan bayrağını UFC-nin ən yüksək zirvəsində dalğalandıracağam”.
Gələcək planları və hədəfləri
Suad Salimovanın qısa və uzunmüddətli planları:
Qısamüddətli hədəflər (1-2 il)
- UFC titul döyüşünü qazanmaq və çempion kəmərini Azərbaycana gətirmək
- Kəməri ən azı 2-3 dəfə müdafiə etmək
- Azərbaycanda qadın MMA məktəbini genişləndirmək
Uzunmüddətli hədəflər (3-5 il)
- İki çəki kateqoriyasında çempion olmaq
- MMA və təhsil mərkəzi açmaq
- Beynəlxalq qadın idmanı təşkilatlarında Azərbaycanı təmsil etmək
Suad: “Mənim üçün MMA sadəcə idman deyil, həyat yoludur. Mən öz karyeramla gənc qızların xəyallarını reallaşdıra biləcəklərini göstərmək istəyirəm”.
Azərbaycan qadın MMA-sının gələcəyi
Suad Salimova sayəsində Azərbaycanda qadın MMA-sı sürətlə inkişaf edir:
- Son 3 ildə qadın MMA-sı ilə məşğul olanların sayı 400% artıb
- 2025-ci ildə Bakıda ilk beynəlxalq qadın MMA turniri planlaşdırılır
- 5 perspektivli gənc qadın döyüşçü artıq beynəlxalq turnirlərdə ölkəmizi təmsil edir
FAQ: Suad Salimova haqqında tez-tez verilən suallar
Suad Salimova MMA-ya nə zaman başlayıb?
Suad cüdo ilə 7 yaşından məşğul olub, MMA-ya isə 19 yaşında, 2016-cı ildə keçib.
Salimovanın ən böyük döyüş nailiyyəti nədir?
2024-cü ildə keçmiş UFC çempionu Jessica Andrade üzərində qələbə qazanaraq #1 iddiaçı statusuna yüksəlməsi.
Suad Salimovanın rekord göstəriciləri necədir?
12 qələbə, 1 məğlubiyyət (7 təslimetmə, 2 nokaut, 3 hakimlərin qərarı ilə qələbə)
Salimova hansı məşq mərkəzində hazırlaşır?
Əsasən özünün Bakıda qurduğu “Iron Lady MMA” mərkəzində, titul döyüşləri öncəsi isə American Top Team-də.
Gənc qızlar Suad kimi MMA-ya başlaya bilərlər?
Əlbəttə, bu gün Azərbaycanda qızlar üçün xüsusi MMA proqramları mövcuddur. Salimova öz məktəbində 6 yaşdan qızları qəbul edir.
Nəticə
Suad Salimova – Azərbaycan qadın MMA-sının üzü və ilham qaynağıdır. O, qısa müddətdə cüdo təməli üzərində güclü MMA texnikası quraraq dünya səviyyəsinə yüksəlib. “Dəmir xanım” ləqəbini qazanmış Salimova yalnız rinqdəki uğurları ilə deyil, cəmiyyətə verdiyi töhfələrlə də tanınır.
2025-ci ilin aprel ayında keçiriləcək titul döyüşü onun karyerasının zirvəsi ola bilər. Ancaq Suad Salimovanın əsas missiyası çempionluqdan daha böyükdür – Azərbaycanda qadın idmançıların yolunu açmaq və gənc nəslə ilham vermək.
Salimovanın özünün dediyi kimi: “Əsl qələbə rinqdə deyil, öz hədəflərinə çatmaq üçün bütün maneələri aşmaq cəsarətindədir”.